Η γραφική Αλωνίσταινα βρίσκεται στην Ορεινή Αρκαδία χτισμένη σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στην θέση του αρχαίου οικισμού Ελισσώνα. Το όνομά της προέρχεται πιθανότατα από την διαδεδομένη εργασία του αλωνίσματος. Η ειδυλλιακή Αλωνίσταινα, κρυμμένη σε μια κατάφυτη κοιλάδα από καρυδιές και έλατα στην καρδιά του δάσους του Μαινάλου, απέχει 25 χλμ από την Τρίπολη και θα σας γοητεύσει η γαλήνη του τοπίου.
Πλαισιώνεται από επιβλητικές βουνοκορφές ενώ μέσα από το χωριό περνά ένα μικρό ποταμάκι, ο Ελισσών. Η Αλωνίσταινα έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός με πολλές παλιές γραφικές κατοικίες, δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, έργα της τέχνης των λαγκαδιανών μαστόρων.
Η Αλωνίσταινα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον Απελευθερωτικό αγώνα του 1821 ενώ συνδέεται με τους Κολοκοτρωναίους που έχουν καταγωγή από αυτήν.
Κατά την τουρκοκρατία η μεγαλύτερη οικογένεια στην Αλωνίσταινα ήταν των Κωτσακαίων. Η κόρη της οικογένειας Ζαμπία ή Ζαμπέτα παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Κολοκοτρώνη πατέρα του Θεόδωρου. Το 1870 ο Κωνσταντίνος Κολοκοτρώνης σκοτώθηκε στη Μάνη και η Ζαμπέτα με τα αδέλφια της πήγαν στην Αλωνίσταινα. Εκεί, ανδρώθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Η καταγωγή του ήταν από το Λιμποβίσι.
Στις 26 Ιουλίου 1804 οι οπλαρχηγοί Κολοκοτρώνης, Νικηταράς και Πλαπούτας συγκρούστηκαν με τούρκικο σώμα. Ήταν η ημέρα της εορτής της Αγίας Παρασκευής και τοπική εορτή της Αλωνίσταινας. Μετά την άλωση της Τριπόλεως, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στρατοπέδευσε στην Αλωνίσταινα και συνέχισε το μεγάλο αγώνα.
Ένας ακόμη γόνος της οικογένειας των Κωτσακαίων ήταν ο Δημήτριος, του οποίου τα παιδιά, που ήταν γνωστά με το όνομα Δημητρακόπουλοι, διακρίθηκαν στην περίοδο της επανάστασης του 1821.
Κοντά στο κεφαλάρι του Αγίου Νικολάου βρίσκονται ερείπια από παλιό χάνι. Τα φημισμένα Χάνια της Αλωνίσταινας προσέφεραν τροφή και ξεκούραση στους αγωγιάτες.
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Αλωνίσταινας θα σας μαγέψει με το φυσικό του κάλλος αλλά και την παράδοση του τόπου, ενώ θα σας προσφέρει μέρες άνεσης, γαλήνης, ηρεμίας και αξέχαστων εμπειριών.
Τοπικές Γεύσεις & Προϊόντα
Στις γραφικές ταβέρνες της Αλωνίσταινας θα γευθείτε νόστιμο αρνί σούβλας, κοκορέτσι, σπληνάντερο και παστό κρέας.
Η Αλωνίσταινα φημίζεται για το ελατίσιο μέλι, τη γνωστή “βανίλια Μαινάλου” με χαρακτηριστικό κεχριμπαρένιο χρώμα. Μπορείτε να το προμηθευτείτε από τα καταστήματα παραδοσιακών προϊόντων. Άλλα προϊόντα που μπορείτε να αγοράσετε είναι γαλακτοκομικά του προϊόντα, βότανα, παραδοσιακά ζυμαρικά, λουκάνικα, κρέατα κ.ά.
Πολιτιστικές Εκδηλώσεις
Εκδηλώσεις για την υποδοχή του Χειμώνα: Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν εορτή με παραδοσιακά φαγητά και χορούς και πραγματοποιείται στις αρχές Δεκεμβρίου στην πλατεία της Αλωνίσταινας. Την γιορτή διοργανώνει ο δήμος Φαλάνθου σε συνεργασία με την IOV_UNESCO, τον πολιτιστικό σύλλογο Αλωνιστιωτών “Η Αγία Παρασκευή” και το Κέντρο Ελληνικού Χορού Τρίπολης.
Πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου.
Αξιοθέατα Αλωνίσταινα
Πλατεία: Η πανέμορφη πλατεία της Αλωνίσταινας βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και διαθέτει πολλά αξιοθέατα.
Μνημείο & Τάφος Ζαμπίας Κωτσάκη: Στην πλατεία του χωριού, δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, βρίσκεται το μαρμάρινο μνημείο της μητέρας του Κολοκοτρώνη, Ζαμπίας Κωτσάκη με τον μικρό της γιο καθώς και ο τάφος της. Ο γλύπτης του αγάλματος ήταν ο Ν. Περατινός.
Αρχοντικά: Πολλά αρχοντικά του 19ου αιώνα χτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική από τους Λαγκαδιανούς μαστόρους, διασώζονται μέχρι σήμερα. Ένα από αυτά είναι το κτίριο που φιλοξενεί το αγροτικό ιατρείο και στην αίθουσα του 1ου ορόφου του πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Λίγο πιο έξω από το χωριό μπορείτε να δείτε ερείπια μισοκατεστραμένου παλιού ξενοδοχείου.
Χάνι της Αλωνίσταινας: Δίπλα στο κεφαλάρι του Αγίου Νικολάου βρίσκεται ερειπωμένο ένα παλιό χάνι. Τα φημισμένα χάνια της Αλωνίσταινας εξυπηρετούσαν πολλούς ταξιδιώτες και τους προσέφεραν τροφή αλλά και ξεκούραση.
Εκκλησίες: Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής δεσπόζει στο κέντρο της Αλωνίσταινας. Είναι ρυθμού βασιλική μονόκλιτη και χτίστηκε το 1742. Η εκκλησία διαθέτει ένα περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο του οποίου η δημιουργία ήταν τάμα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη μετά τη νικηφόρο μάχη στα Δερβενάκια. Την ημέρα της εορτής της, στις 26 Ιουλίου, γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι.
Στην Αλωνίσταινα αξίζει να δείτε και το μικρό πετρόχτιστο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.
Το Κεφαλάρι του Αγίου Νικολάου: Είναι μια από τις πηγές του ποταμού Ελισσώνα που εκβάλει στον Αλφειό.
Νερόμυλος: Σε μικρή απόσταση από την πλατεία βρίσκεται ένας παλιός νερόμυλος.
Το Σπίτι των Κολοκοτρωναίων: Στο ιστορικό χωριό Λιμποβίσι όπου έζησε η οικογένεια του μεγάλου αγωνιστή Θεόδωρου Κολοκοτρώνη βρίσκεται το σπίτι της οικογένειας. Το σπίτι των Κολοκοτρωναίων ανακαινίστηκε το 1990 με δωρεά του Π. Αγγελόπουλου με εξαιρετική καλαισθησία.
Το σπίτι λειτουργεί σαν μικρό μουσείο όπου κυριαρχεί η σπουδαία προσωπικότητα του “Γέρου του Μοριά” και οι αγώνες. Στον προαύλιο χώρο του σπιτιού βρίσκεται ο επιβλητικός ανδριάντας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη φτιαγμένος με λευκό μάρμαρο και πέτρα.
Φυσικές Τοποθεσίες: Στο δρόμο από την Αλωνίσταινα προς την Βυτίνα θα βρείτε το περίφημο “Διάσελο”. Μια πανέμορφη χαράδρα σκεπασμένη από το δάσος.
Λίγο πιο πάνω βρίσκεται η πηγή της Κοκκινόβρυσης που προσφέρει δροσιά και ξεκούραση. Το τοπίο προσφέρει καταπληκτική θέα. Εκεί, μπορείτε να δείτε και απομεινάρια νοσοκομείου που είχε χτιστεί το 1926.
Το Χιονοδρομικό Κέντρο Μαίναλο: Στον ορεινό όγκο του ελατοσκέπαστου Μαινάλου, στην κορυφή της Οστρακίνας και σε υψόμετρο 1770 περίπου μέτρων λειτουργεί ένα σύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο.
Από τον χειμώνα του 2004 το χιονοδρομικό κέντρο έχει περάσει για εκμετάλλευση στην ιδιωτική εταιρεία ΟΣΤΡΑΚΙΝΑ ΑΕΤΕ.
Το Χιονοδρομικό Κέντρο Μαίναλο διαθέτει 8 εξαιρετικές χιονοδρομικές πίστες, ειδικό πάρκο για μηχανάκια ATV, το κεντρικό σαλέ για καφέ ή φαγητό, snowbar, καταφύγιο και τέσσερις χιονοδρομικούς αναβατήρες.
Η ξεχωριστή του θέση μέσα στα έλατα, η εύκολη πρόσβαση, η ιδιαίτερη ομορφιά της φύσης και η πλούσια χλωρίδα και πανίδα το κάνουν ιδιαίτερα ελκυστικό.
Πως θα πάτε
Οδικώς:
Η Αλωνίσταινα απέχει από την Τρίπολη 25 χλμ και από την Αθήνα 195 χλμ.
Από την εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου με κατεύθυνση προς την Τρίπολη. Μετά τα διόδια της Νεστάνης και τη σήραγγα του Αρτεμισίου θα στρίψετε δεξιά προς Λεβίδι – Βυτίνα. Περνάτε την διασταύρωση για Βυτίνα συνεχίζοντας ευθεία και μόλις φτάσετε στο 44ο χλμ της Ε.Ο. Τρίπολης – Πύργου στρίβετε αριστερά (υπάρχει σήμανση). Από εκεί η Αλωνίσταινα απέχει 9 χλμ.